Bu yıl turizm sektörü yüksek sezonda beklediği hareketi bulamadı. Boş kalan odalarını fiyat kırarak doldurmaya çalışan otellerin ardından şimdi de restoranlar geri adım atmaya başladı. Yunan Adaları’ndaki restoranların menüleriyle sıkça kıyaslanan tatil beldelerindeki restoranlarda müşteri kaybı hızlandı, masalar boş kaldı. Bu durum karşısında Çeşme-Bodrum gibi gözde tatil beldelerinde bazı restoranlar adisyon-servis ücretini kaldırırken bazıları da yüzde 10-20 oranında indirimlere başladı.
SERVİS ÜCRETİ KALKTI
Bodrum Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, ilçede lüks, orta ve alt segment olmak üzere farklı kategorilerde restoranların olduğunu söyledi. “Bu afaki fiyatların olduğu lüks restoranlar dolu. Onların farklı bir müşteri kitlesi var. Ancak orta ve alt segmentin müşteri trafiğinde düşüş var maalesef” diyen Kocadon, şunları anlattı: “Bazı restoranlarımız servis ya da kuver ücretini kaldırdı. Bazıları da menülerinde yüzde 10-20 arası indirim yapıyor.” Maliyetlerin yüksek olduğunu vurgulayan Kocadon, “Otellerdeki gibi yüzde 40-50 indirim yapamazlar. Zaten öyle bir kârları da yok. Sezon kısa. İşletmelerimiz bu dönemi boş geçirmemek için çalışıyor” dedi.
TRAFİK % 40 DÜŞTÜ
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl de, restoranların müşteri trafiğinin yüzde 40 düştüğünü söyledi. Sadece yerli turist değil yabancıların da fiyata tepki gösterdiğini anlatan Bingöl, Türkiye’de fiyat kavramının kalmadığını kaydetti. Bingöl, “Artık Nişantaşı ile Güngören’de bir kahve aynı fiyat. Oysa kira ve hizmet farklı. Evet maliyetler arttı ancak fırsatçılık da var. Bu durum en çok işini hakkıyla yapana zarar veriyor” diye konuştu.
MÜŞTERİ ENAYİ DEĞİL!
Turizm beldelerinde de benzer soruna dikkat çeken Bingöl, “Çeşme ya da Bodrum’un en lüks restoranında örneğin lahmacunu 800’e satılıyor. Bunu gören X restoran da ‘madem orada lahmacun 800’e satılıyor’ diyerek 600 TL fiyat yazıyor. Bunu gören müşteri de tepki koyuyor. Adam haklı, enayi değil. O parayı sana neden versin? Diğer yer bir marka oluşturmuş. Hizmeti farklı, alıcısı farklı. Sen daha marka olmadan böyle fiyat yazarsan tepki görürsün” dedi. Turizm beldelerinde müşteri trafiğinin yüzde 50 düştüğünü anlatan Bingöl, “Fiyatları yüzde 10-20 indirdiler. Özellikle 100 liralık lahmacunu 600’e satmaya kalkanlar, 50 liralık böreğe 250 lira isteyenler fiyatını daha da çekecek” şeklinde konuştu.
ARZ YÜKSEK TALEP DÜŞÜK
Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmecileri Derneği (TÜRYİD) Başkanı Kaya Demirer, turizm beldelerinde sezonluk iş yapıldığına dikkati çekerek, “12 ay açık olan bir işletmeye göre onların sınırlı bir süreleri var. 3-4 ay iş yapıyorlar. Boş kaldıklarında da panikle fiyat kırabilirler. Bu arz-talep meselesi. Şu anda tatil bölgelerinde arz var ancak talep düştü. Çünkü müşterinin alım gücünde azalma var. Talep düşünce arz tarafı mecburen fiyat kırdı” dedi. Sektörde maliyetlerin çok yüksek olduğunu anlatan Demirer, “Asgari ücrete ara zam gelmedi ancak biz sektör olarak temmuzda yüzde 20-25 ara zam yapmak zorunda kaldık. Çünkü personel gider. Maliyetlerimiz son 4 yılda yüzde 900 artarken kur yüzde 400 arttı” ifadelerini kullandı. Hizmetin enflasyon içinde en yüksek paya sahip sektörlerden biri olduğunu aktaran Demirer, “Maliyetleri düşürmek için Tarım, Maliye ve Çalışma Bakanlığı’nın içinde olduğu bir kurul kurulmalı. Bu fiyatları nasıl düşürebiliriz yolları aranmalı” diye konuştu.
ÇEŞME’DE SOKAKLAR DOLU MEKâNLAR BOŞ
Shine Hospitality CEO’su Ayça Bilgin, Çeşme’nin en durgun sezonlarından birini yaşadığını söyledi. Bilgin, “Oteller boş kaldı, fiyat kırıyorlar. Sokaklar dolu ama mekânlar boş. Bazı restoranlar bir kademe indirim yaptı ancak burada sezon çok kısa. İki aylık bir dönem var. Maliyetler yüksek. O nedenle çok büyük fiyat düşüşleri olmuyor” ifadelerini kullandı.
